نخستین متن شناخته شدهٔ ایرانی و از آثار دودمان هخامنشیان (۵۲۰ پ. م) واقع در شهرستان بیستون در سی کیلومتری شهر کرمانشاه بر دامنه کوه بیستون است. سنگ‌نبشته بیستون یکی از مهمترین و مشهورترین سندهای تاریخ جهان و مهم‌ترین متن تاریخی در زمان هخامنشیان است

این مسجد بدستور کریم خان زند ساخته شده‌است. طرح این مسجد دو ایوانی بوده و دارای دو شبستان جنوبی و شرقی است. کاشی کاری صحن و ایوان‌های شمالی و جنوبی نیز بسیار زیبا و از انواع هفت رنگ و معرق می‌باشد.

مدارک تخت جمشید در مؤسسهٔ شرق‌شناسی دانشگاه شیکاگو
در سال۱۳۱۰ش/ ۱۹۳۱ مؤسسهٔ شرق‌شناسی دانشگاه شیکاگو مسئولیت حفاری و مرمت در تخت‌جمشید را برعهده گرفت. در سال ۱۳۱۰ش/ ۱۹۳۱ پروفسور جیمز. اچ. برِستد، مدیر مؤسسه که خود مصرشناس پرآوازه‌ای بود، پروفسور ارنست هرتسفلد (۱۸۷۹- ۱۹۴۸) را به‌عنوان مدیر هیئت اعزامی به تخت‌جمشید منصوب کرد. حمایت مالی این طرح را خانمی امریکایی که نمی‌خواست نامش فاش شود برعهده داشت و محمدتقی مصطفوی نمایندهٔ دولت ایران در این طرح بود.

به دست‌آوردهای ایرانیان هخامنشی در ساخت شهرهای دیدنی و جذاب (تخت جمشید، شوش، هگمتانه)، معابد برای عبادت و گردهمایی‌های اجتماعی (مانند معابد زرتشتی) و آرامگاه پادشاهان گذشته (مانند آرامگاه کورش بزرگ) اشاره دارد. از ویژگی‌های بنیادین این معماری می‌توان به ترکیب خود با عناصر مادها، آشوری، یونانی و آسیایی اشاره کرد.

میراث معماری هخامنشی با گسترش امپراتوری در حدود ۵۵۰ پیش از میلاد، شروع شد. با ظهور دومین امپراتوری ایرانی یعنی امپراتوری ساسانی (۲۲۴-۶۲۴ میلادی) سنت‌های هخامنشی با ساخت معابد مخصوص آتش و قصرهای عظیم دوباره زنده شد.

شاید برجسته ترین ساختاری که تا امروز از این معماری باقی مانده‌است ویرانه‌های تخت جمشید باشد که توسط پادشاه هخامنشی، داریوش بزرگ برای مصارف دولتی و تشریفاتی ساخته شد و یکی از چهار پایتخت امپراتوری بود. ساخت و تکمیل تخت جمشید صد سال به طول انجامید و در نهایت توسط نیروهای اسکندر مقدونی در ۳۳۰ پیش از میلاد غارت و به آتش کشیده شد. مشابه این معماری در شوش و هگمتانه نیز توسط داریوش بزرگ بنا شد که از آن‌ها مانند تخت جمشید برای پذیرایی از شخصیت‌های برجسته و نمایندگان خارجی، برگزاری مراسم سلطنتی و اسکان پادشاهان استفاده می‌شد.

قدیمی ترین تصاویر تخت جمشید در اسناد دانشگاه شرق شناسی شیکاگو – (کارگران مشغول کار در کنار کاخ ملکه(

کاخهای بار عام و اختصاصی در مجموعه تاریخی و جهانی پاسارگاد با اعتباری نزدیک به یک میلیارد و 700 میلیون تومان در مساحتی حدود 6 هزار متر مربع مسقف می شوند...

داستان غم انگیز تبدیل قلعه‌ها و خانه‌های تاریخی به محل امن معتادان و محل نگهداری انواع حیوانات، قصه تکراری است که رسانه‌ها همواره آن را زمزمه کرده‌اند و گرچه این زمزمه‌ها گاهی گوشخراش بوده اما میراث فرهنگی را خواب عمیقی در بر گرفته است. 

. یزد از جمله استانهایی است که در شهرها و روستاهای خود قلعه ها و آثار تاریخی بسیاری دارد اما اغلب آنها گرچه قدمتی بیش از 500 سال دارند، اما به دلیل اینکه از دسترس دور هستند، مورد بی توجهی قرار گرفته اند و هیچ نظارتی بر روی آنها نیست.

میراث فرهنگی یزد به چند اثر معروف خلاصه شده و مسجد جامع، امیرچخماق، آب انبار شش بادگیری و کمتر از 20 اثر دیگر از مجموع شش هزار و 500 اثر تاریخی استان یزد، مورد توجه نیستند گرچه که نگهداری از بسیاری از این آثار نیز مورد نقد دوستداران میراث فرهنگی است.

یزد در حالی به شهر قلعه ها معروف است که حداقل ماهی یک قلعه در آن فرو می ریزد یا به دلیل عدم نظارت میراث فرهنگی، مورد تصرف قرار می گیرد و پس از مدتی کوتاه، با خاک یکسان می شود که نمونه های بارز آن در ابرکوه و مهریز و اردکان و ... قابل مشاهده است.

ویرانی قلعه ها و خانه های تاریخی خود داستانی غم انگیز است اما غم انگیزتر از آن، تبدیل این مکانها به طویله و استبطل اسبها و ... است.

قلعه تاریخی و قدیمی روستای گردکوه از توابع بهادران مهریز است که در فاصله 65 کیلومتری مرکز استان یزد قرار دارد.

این سنگ نگاره دو هزار و پانصد ساله بخشی از دیوارهای کاخ پادشاهان هخامنشی در پارسه (تخت جمشید) بوده است. این قسمت که در طول زمان از دیوار جدا شده بوده است یک سرباز کماندار پارسی از ارتش ایران را به تصویر می‌کشد. این اثر کهن در سال ۱۹۳۵ میلادی در حاشیه کنفرانس بین المللی فرهنگ ایران توسط مقامات ایرانی به موزه ارمیتاژ سن پترزبورگ هدیه شد و امروزه نیز در همین موزه در بازدید عمومی قرار دارد.

صميميت ، دوستي ، عشق و محبت در تاريخ كهن ايران بزرگ...

این است تمدن آریایی....

بیل مکانیکی‌ها تندیس یک مرد باستانی در مسجد سلیمان یافتند که احتمالا از مبهم و تاریک ترین دوره های باستان دوره الیمائیس ۲۱۶۰ تا ۱۷۸۸ سال پیش است.

صبح روز گذشته پنجشنبه ۲۳ آذر بیل های مکانیکی شهرداری مسجدسلیمان كه در ۲۰۰ متری آثار باقيمانده از آتشكده باستانی "کلگه زرین" مسجدسلیمان در حال خاكبرداري و عمليات راهسازي با هدف تعریض جاده غربی تپه ایلامی در مسیر بهداری کلگه زرین بودند،‌ به سر یک مجسمه باستانی برخورد كردند.

فاصله محل عمليات راهسازي تا محل آثار باقيمانده از آتشكده باستاني كلگه زرين بسيار اندك و حدود ۲۰۰ متر بود و با توجه به اينکه تاكنون اين محوطه مورد کاوش باستانی قرار نگرفته است، گمانه زنی هاي غيررسمي در مورد عمر این نیم تنه و تعلق آن به دوره هاي مختلف تاريخي مطرح شده است.

متاسفانه در پی برخورد بیل مکانیکی با سر مجسمه، صدمات جبران ناپذیری به اين اثر تاريخي وارد شده است و شکستگی لوله آب در مکان کشف سر این مجسمه، بیم وارد شدن خسارات به باقی مانده نیم تنه كه احتمالاً هنوز زير خاك قرار دارد را ایجاد کرده است.
احتمالاً این مجسمه به صورت یک پیکر کامل بوده که فقط سر آن کشف شده و قسمتهای دیگری از ان هنوز زير خاك قرار دارند و احتمالا این مجسمه متعلق به دوره الیمائیس می باشد.

تپه باستانی دوره ایلامی گاوطلایی «کلگه زرین» یکی از مهم‌ترین محوطه‌های تاریخی خوزستان است که توسط باستان‌شناسانی مثل گریشمن و سرافراز مشاهده شده اما در نهایت توسط علی اکبر سرفراز در سال ۱۳۵۲ کاوش شد.

به گزارش خبرنگار مهر، شهداد شهری در نزدیکی شهر تاریخی کرمان است این شهر به واسطه محوطه های باستانی خود در زنجیره محوطه های باستانی پیش از میلاد استان کهن کرمان همچون ستاره ای در دل کویر کرمان می درخشد.

یه عکس بسیاز زیبا از آرامگاه پدر ایران زمین ،کوروش بزرگ

ساده و غریب...

کانالی که من می خواستم بین رود نیل و دریای سرخ به وجود آورم ( کانال سوئز ) به اتمام نرسیدو تمام کردن این کانال از نظر بازرگانی و جنگی خیلی اهمیت دارد ، تو باید آن کانال را به اتمام رسانی و عوارض عبور کشتی ها از آن کانال نباید آن قدر سنگین باشد که ناخدایان کشتی ها ترجیح بدهند که از آن عبور نکنند .

کانال سوئز
کانال سوئز آبراهی اصطناعی از عمل انسان است که دریای سرخ به دریای مدیترانه متصل می‌کند. این کانال از سمت مغرب صحرای سینا واقع شده‌است.

درازی کانال سوئز ۱۶۳ کیلومتر می‌باشد از بورسعید در ساحل دریای مدیترانه ، تا برسدبه شهر السویس در کرانهٔ دریا دریای سرخ. در نیمه راه دریاچهٔ المرة کانال به دوقسمت می‌کند،قسمتی از کانال در شمال دریاچهٔ «اَلمُرةَ» واقع می‌باشد ، وقسمتی از جنوب دریاچهٔ «اَلمُرةَ» قرار دارد. «کانال سوئز» کشتی‌هایی که از اروپا ودولت‌های متوسطه به سوی آسیا روانه هستند هدایت می‌کند.

قبل از احداث «کانال سوئز» کشتی‌ها ناچار بودند از آبراه رأس الرجاء الصالح عبور کنند وازقاره آفریقا بگذرند. همچنین قبل احداث این کانال کشتی‌ها بارهای خود را در ساحل دریای مدیترانه تخلیه کرده واز راه زمینی به شهر السویس درساحل دریا سرخ رسانده، دوباره با کشتی از دریا سرخ به سوی آسیا عبور می‌داده‌اند.

و بعد از ۲۴۰۰ سال کانال پاناما
۹۴ سال پیش در روز 15 اوت سال 1914 میلادی سرانجام پس از سال ها كار طاقت فرساكانال پاناما كه اقیانوس اطلس را به اقیانوس آرام متصل می كرد ، افتتاح شد.نخستین كشتی كه از این آبراهه ساخت بشر عبور كرد ، كشتی كریستوبال بود.

احداث كانال پاناما بدون توطئه های حكومت وقت آمریكا برای تجزیه پانامااز خاك كشور كلمبیا تحقق نمی یافت.

این مجموعه که شامل آرامگاه و برخی بناها از جمله کاخ آپادانا و کاخ اختصاصی کوروش است، در شمال استان فارس واقع شده و 2550 سال قدمت دارد. این اثر در سال 1383 به عنوان پنجمین اثر ایران در فهرست میراث جهانی به ثبت رسیده‌است.

لحظه کشف کتیبه های سه زبانه درکاوش های تخت جمشید در 80 سال پیش. الان در موزه ایران باستان این کتیبه ها یادمان بنا در اغاز ساخت در زمان خشایارشا است. ایرانی اولین قومی بودند که در زیر فوندانسیون بنا کتیبه یابود زمان ساخت را قرار می دادند.

خوزستان - شوش
معبد چغازنبیل در یک روز بارانی
مربوط به دوره ایلامی

آیا میدانید : ساختمانهای ضد زلزله در عصر هخامنشیان پایه گذاری شده است . بناهای ساخته شده در 2500سال پیش در مجتمع پاسارگارد تحمل زلزله با شدت 7 ریشتر را دارند.این بنا ها بر روی دو پی قراردارند كه پی اول از سنگ و ملات و ساروج بوده و پی دوم فقط از سنگ می باشد كه بر روی پی اول می لغزد و به این ترتیب می تواند در برابر زلزله مقاومت كند .این شیوه جز جدیدترین تكنولوژی سازه
می باشد كه در دنیا انجام می شود و ایرانیان در زمان هخامنشیان به آن پی برده بودند و چقدر اسفناك است كه پس از 2500سال در این كشور زلزله 5 ریشتری باعث مرگ 40000ایرانی می شود. همانطور كه آگاه هستید ایران در خط زلزله خیز جهان قرار دارد و بناهای پرسپولیس و پاسارگاد كه از 2500 سال
پیش تاكنون باقی مانده است گوای این سند است...

نزديک 3 هزار سال پيش، کشاورزانی باهوش و نوآور دريافتند که با کندن تونل‌های زيرزمينی می‌توانند جريان آب را به کشت‌زارهايشان افزايش دهند. آن تونل‌ها، که کاريز يا قنات ناميده می‌شوند، با شيب ملايم از دا

منه‌ی کوه، يعنی سرچشمه‌ی آب، تا دهانه‌ی کاريز در کشتزارها کشيده شده بودند. همين نوآوری بود که آب لازم برای امپراتوری پارس‌ها را فراهم می‌کرد.

فرد پيرس(Fred Pearce) در کتاب برجسته‌ی خود با عنوان نگهبانان بهار(Keepers of the Spring)، فناوری قنات را اين گونه معرفی کرده است:"يکی از بزرگترين طرح‌های مهندسی که روی کره‌ی زمين انجام شده است و از نظر مهندسی می‌توان آن را با اهرام مصر برابر دانست." آن گونه که فرد در کتاب خود آورده است، اين فناوری در سراسر امپراتوری پارس‌ها گسترش يافت و حتی به اسپانيا رسيد. هم اکنون نزديک 40 هزار قنات در ايران امروزی وجود دارد که می‌توانند هشت برابر رود نيل آب فراهم می‌کنند.

امروزه، کارشناسان آب برای فراهم کردن آب مورد نياز جمعيت رو به افزايش و کشتزارهای تشنه، از طرح‌های بزرگ آب‌رسانی پشتيبانی می‌کنندکه دگرگونی‌هايی ماندگار در طبيعت به وجود می‌آورند؛ با وجودی که می‌دانند چه آسيب‌های زيست‌محيطی و انسانی گسترده‌ای دارند. درياچه‌ی آرال که زمانی بين ازبکستان و قزاقستان وجود داشت، نمونه‌ی خوبی برای پی‌آمدهای فاجعه‌آميزی است که اين گونه طرح‌ها در پی داشته‌اند؛ رودخانه‌هايی که که به اين درياچه می‌ريختند به سوی کشت‌زارهای پنبه منحرف شدند. در نتيجه، بيش از نيمی از درياچه از دست رفت و فقط شوره‌زار پهناوری برجای ماند. در کنار آسيب‌های اقتصادی و زيست‌محيطی اين دگرگونی، بايد دانست که وقتی باد بر اين شوره‌زار می‌وزد، مقدار زيادی شوره‌ با خود می‌برد که آسيب زيادی به سلامتی مردم زده‌ است. با وجود اين، چين و هندوستان برنامه‌هايی برای منحرف کردن مقدار زيادی از آب رودخانه‌هايی که طول و عرض کشورشان را می‌پيمايند، در دست دارند تا به نياز جمعيت در حال رشدشان پاسخ دهند.

به نظر فرد پيرس، نويسنده‌ی کتاب نگهبانان بهار، که در 14 سال گذشته از طرح‌های آب‌رسانی در 54 کشور جهان بازديد کرده است، اين طرح‌های بزرگ و فناوری‌های امروزی نتوانسته‌اند از دشواری‌ها ما در راه فراهم کردن آب مورد نياز جمعيت در حال رشد بکاهند. او به اين نتيجه رسيده است که ما بايد از آب‌شناسان باستانی بيشتر بياموزيم. آن‌ها از دانش منطقه‌ای بهر‌ه‌مند بودند و طرح‌هايی را اجرا می‌کردند که با منطقه‌ی آن‌ها سازگار بود. آن‌ها توانسته بودند جريان پايداری از آب را با کمترين آسيب به طبيعت فراهم کنند که به تمدن‌های گذشته امکان ‌داده بود بيابان‌هايی مانند آريزونا و صحرای آفريقا را سرسبز کنند.

فرد پيرس يادآور می‌شود که امروزه 2 ميليارد نفر بدون آب تمييز و فاضلاب زندگی می‌کنند و به ما وابسته‌اند تا برای آن‌ها تصميم درستی بگيريم. او راه حل را در فناوری‌ها نو نمی‌داند، بلکه بر اين باور است که بايد روش‌های باستانی را بازسازی کنيم و بهبود ببخشيم، از آب بهتر بهره‌برداری کنيم و درک خود را از آب‌شناسی منطقه‌ای افزايش دهيم.
منبع:
Peter de Groot, Keepers of the Spring: Reclaiming Our Water in an Age of Globalization. NewScientist, 19 March 2005